विमा म्हणजे काय? – Vima Mhanje Kay
विमा म्हणजे संभाव्य नुकसानीची शक्यता गृहीत धरून ती कमी करण्याचा, म्हणजेच जोखीम व्यवस्थापनाचा, उपाय होय. विमा हे आर्थिक नुकसानापासून संरक्षणाचे एक साधन आहे ज्यामध्ये, फीच्या बदल्यात, पक्ष विशिष्ट नुकसान, नुकसान किंवा दुखापत झाल्यास दुस-या पक्षाला भरपाई देण्यास सहमत आहे.
विमा दोन पक्षांमध्ये केला जातो: विमेदार आणि विमा कंपनी. विमेदार हा तो व्यक्ती किंवा संस्था आहे जो विमा खरेदी करतो. विमा कंपनी हा तो व्यवसाय आहे जो विमा प्रदान करतो.
विम्याचा उद्देश विमाधारकाला संभाव्य नुकसानीपासून संरक्षण देणे हा असतो. विमा कंपनी विमाधारकाकडून दरमहा किंवा वर्षाला विमा प्रीमियम घेते. या प्रीमियममध्येून विमा कंपनी संभाव्य नुकसानीची भरपाई देण्यासाठी निधी उभा करते.
विम्याचे प्रकार
विमा अनेक प्रकारचा असतो. काही सामान्य प्रकारचे विमा खालीलप्रमाणे आहेत:
- जीवन विमा: जीवन विमा हा विमाधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या कुटुंबासाठी आर्थिक संरक्षण प्रदान करतो.
- साधारण विमा: साधारण विमा हा विमाधारकाच्या मालमत्तेचे नुकसान झाल्याची भरपाई देतो. यामध्ये घर, कार, मालमत्ता आणि इतर मालमत्तांचा समावेश होतो.
- वैद्यकीय विमा: वैद्यकीय विमा हा विमाधारकाला वैद्यकीय खर्चाची भरपाई देतो.
- वाहन विमा: वाहन विमा हा विमाधारकाच्या वाहनाच्या नुकसानीची भरपाई देतो.
विमा हा एक महत्त्वाचा आर्थिक संरक्षण साधन आहे. विमा विमाधारकाला संभाव्य नुकसानीपासून संरक्षण देऊ शकतो आणि त्याच्या कुटुंबाला आर्थिक स्थैर्य प्रदान करू शकतो.
भारतात विमा व्यवसायाची स्थापना कधी झाली?
भारतात विमा व्यवसायाची स्थापना 1818 मध्ये झाली. त्या वर्षी, ओरिएंटल लाइफ इन्शुरन्स कंपनीची कलकत्ता (सध्याचे कोलकाता) येथे स्थापना झाली. ही भारतातील पहिली विमा कंपनी होती.
विम्याची साधी व्याख्या काय आहे?
विम्याची साधी व्याख्या अशी आहे की, “विमा हा संभाव्य नुकसानीची शक्यता गृहीत धरून ती कमी करण्याचा, म्हणजेच जोखीम व्यवस्थापनाचा, उपाय होय.”
विमा हा आर्थिक नुकसानापासून संरक्षणाचे एक साधन आहे ज्यामध्ये, फीच्या बदल्यात, पक्ष विशिष्ट नुकसान, नुकसान किंवा दुखापत झाल्यास दुस-या पक्षाला भरपाई देण्यास सहमत आहे.
आरोग्य विम्यामध्ये काय समाविष्ट आहे?
आरोग्य विम्यामध्ये विमाधारकाला वैद्यकीय खर्चाची भरपाई देणे समाविष्ट आहे. यामध्ये खालील गोष्टींचा समावेश असू शकतो:
- रुग्णालयातील दाखल होण्याचा खर्च
- वैद्यकीय उपचारांचा खर्च
- औषधोपचारांचा खर्च
- दंतचिकित्सा खर्च
- दृष्टी संरक्षण खर्च
- वैद्यकीय वाहतूक खर्च
आरोग्य विम्याचे अनेक प्रकार आहेत. काही सामान्य प्रकारचे आरोग्य विमा खालीलप्रमाणे आहेत:
- मूळ आरोग्य विमा: मूळ आरोग्य विमा हा सर्वात सामान्य प्रकारचा आरोग्य विमा आहे. हा विमा विमाधारकाला रुग्णालयातील दाखल होण्याचा खर्च, वैद्यकीय उपचारांचा खर्च आणि औषधोपचारांचा खर्च यांची भरपाई देतो.
- विस्तृत आरोग्य विमा: विस्तृत आरोग्य विमा हा मूळ आरोग्य विम्यापेक्षा अधिक व्यापक आहे. हा विमा दंतचिकित्सा खर्च, दृष्टी संरक्षण खर्च आणि वैद्यकीय वाहतूक खर्च यांची देखील भरपाई देतो.
- परिवार आरोग्य विमा: परिवार आरोग्य विमा हा विमाधारकाच्या कुटुंबातील सर्व सदस्यांना संरक्षण प्रदान करतो.
LIC बद्दल काय माहिती आहे?
LIC म्हणजे भारतीय आयुर्विमा महामंडळ. हे भारतातील सर्वात मोठे आयुर्विमा कंपनी आहे. LIC ची स्थापना 1956 मध्ये झाली. LIC भारतातील 95% पेक्षा जास्त आयुर्विमा बाजारपेठेचे प्रतिनिधित्व करते.
LIC विविध प्रकारचा आयुर्विमा प्रदान करते. यामध्ये जीवन विमा, बचत विमा आणि बचत आणि विमा यांचे संयोजन यांचा समावेश होतो. LIC च्या विमा पॉलिसीमध्ये अनेक फायदे समाविष्ट आहेत, जसे की मृत्यूनंतर लाभ, परिपक्वता लाभ आणि आरोग्य लाभ.
पहिला विमा कोणता होता?
पहिला विमा 17व्या शतकात इंग्लंडमध्ये सुरू झाला. त्या काळी, जहाज मालकांना त्यांच्या जहाजांच्या नुकसानीपासून संरक्षण देण्यासाठी विमा कंपन्यांचा वापर केला जात असे.
पहिला आधुनिक विमा 1762 मध्ये इंग्लंडमध्ये सुरू झाला. त्या वर्षी, लॉर्ड नॉर्थब्रुक यांनी एका विमा कंपनीची स्थापना केली जी विमाधारकांना त्यांच्या मालमत्तेचे नुकसान झाल्यास भरपाई देत होती.
भारतात, पहिला विमा 1818 मध्ये सुरू झाला. त्या वर्षी, ओरिएंटल लाइफ इन्शुरन्स कंपनीची स्थापना झाली. ही भारतातील पहिली विमा कंपनी होती.
विमा कंपनी कशी काम करते?
विमा कंपनी दोन पक्षांमध्ये काम करते: विमेदार आणि विमा कंपनी. विमेदार हा तो व्यक्ती किंवा संस्था आहे जो विमा खरेदी करतो. विमा कंपनी हा तो व्यवसाय आहे जो विमा प्रदान करतो.
विम्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- विमेदार विमा कंपनीकडे प्रीमियम भरतो.
- विमा कंपनी विमेदाराच्या जोखमीचे मूल्यांकन करते.
- विमा कंपनी विमेदाराला विमा पॉलिसी जारी करते.
- विमा पॉलिसीमध्ये विमाधारकाला मिळणारे लाभ आणि नुकसान भरपाईचे नियम आणि अटी असतात.
विमा कंपनी विमाधारकाकडून दरमहा किंवा वर्षाला प्रीमियम घेते. या प्रीमियममध्येून विमा कंपनी संभाव्य नुकसानीची भरपाई देण्यासाठी निधी उभा करते.
विमा कंपनी विमेदाराच्या जोखमीचे मूल्यांकन करण्यासाठी विविध घटकांचा विचार करते. यामध्ये विमाधारकाचे वय, आरोग्य, व्यवसाय आणि मालमत्तेची किंमत यांचा समावेश होतो.
विमा कंपनी विमेदाराला विमा पॉलिसी जारी करते. या पॉलिसीमध्ये विमाधारकाला मिळणारे लाभ आणि नुकसान भरपाईचे नियम आणि अटी असतात.
विमाधारकाला विमा पॉलिसीमध्ये नमूद केलेल्या नुकसानीचा सामना करावा लागल्यास, विमाधारक विमा कंपनीकडे दावा सादर करू शकतो. विमा कंपनी दावा तपासून घेते आणि जर दावा मान्य झाला तर विमा कंपनी विमाधारकाला नुकसान भरपाई देते.
विम्याची कार्ये काय आहेत?
विम्याची कार्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
- आर्थिक नुकसानीपासून संरक्षण: विमा विमाधारकाला संभाव्य आर्थिक नुकसानीपासून संरक्षण देतो.
- जोखीम व्यवस्थापन: विमा जोखीम व्यवस्थापनाचा एक प्रकार आहे. विमा कंपनी विविध विमाधारकांकडून प्रीमियम घेऊन संभाव्य नुकसानीची जोखीम कमी करते.
- उत्पादकता वाढ: विमा विमाधारकाला आर्थिक स्थैर्य प्रदान करतो. यामुळे विमाधारकाची उत्पादकता वाढू शकते.
- विकासाला चालना: विमा व्यवसायाला चालना देऊन विमा आर्थिक विकासाला चालना देऊ शकतो.
एलआयसी कर्मचारी सरकारी कर्मचारी आहेत का?
नाही, एलआयसी कर्मचारी सरकारी कर्मचारी नाहीत. एलआयसी ही एक सार्वजनिक क्षेत्रातील कंपनी आहे. एलआयसी च्या कर्मचार्‍यांना कंपनीकडून पगार दिला जातो.
LIC प्रीमियम म्हणजे काय?
LIC प्रीमियम म्हणजे एलआयसी कडून विमाधारकाला भरावा लागणारा पैसा. हा पैसा विमाधारकाला विमा पॉलिसीमध्ये मिळणाऱ्या लाभासाठी आणि नुकसान भरपाईसाठी वापरला जातो.
LIC प्रीमियमची रक्कम विमा पॉलिसीच्या प्रकारावर, विमेदाराच्या वयावर, आरोग्यावर आणि मालमत्तेच्या किंमतावर अवलंबून असते.
एलआयसी प्रामुख्याने मनी मार्केट मध्यस्थ आहे का?
होय, एलआयसी प्रामुख्याने मनी मार्केट मध्यस्थ आहे. एलआयसी विमाधारकांकडून प्रीमियम गोळा करते आणि या प्रीमियमचा वापर विमाधारकांना विमा पॉलिसीमध्ये मिळणाऱ्या लाभासाठी आणि नुकसान भरपाईसाठी करते.
एलआयसी विमाधारकांच्या प्रीमियमचा एक भाग मनी मार्केटमध्ये गुंतवते. यामुळे एलआयसीला गुंतवणुकीवर परतावा मिळतो आणि या परताव्याचा वापर विमाधारकांना अधिक चांगले लाभ देण्यासाठी केला जातो.
एलआयसी मनी मार्केटमध्ये गुंतवणूक करून विमा व्यवसायाला स्थिरता प्रदान करते. विमा कंपन्यांना त्यांच्या व्यवसायात दीर्घकालीन गुंतवणूक करावी लागते. मनी मार्केटमध्ये गुंतवणूक करून एलआयसीला ही गुंतवणूक करणे सोपे होते.
जीवन विमा कसा फायदेशीर आहे?
जीवन विमा विमाधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या कुटुंबासाठी आर्थिक संरक्षण प्रदान करतो. जीवन विमा पॉलिसीमध्ये विमाधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या कुटुंबाला देण्यात येणारा मृत्यू लाभ समाविष्ट असतो.
जीवन विमा विमाधारकाला आर्थिक स्थैर्य प्रदान करू शकतो. जीवन विमा पॉलिसीमध्ये परिपक्वता लाभ देखील समाविष्ट असू शकतो. परिपक्वता लाभ हा विमाधारकाला त्याच्या विमा पॉलिसीच्या कालावधीनंतर मिळणारा लाभ आहे.
जीवन विमा विमाधारकाला कर लाभ प्रदान करू शकतो. जीवन विमा पॉलिसीमध्ये देण्यात येणाऱ्या प्रीमियमवर विमाधारक कर लाभ मिळवू शकतो.
जीवन विमा खालील प्रकारे फायदेशीर आहे:
- आर्थिक संरक्षण: जीवन विमा विमाधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या कुटुंबासाठी आर्थिक संरक्षण प्रदान करतो.
- आर्थिक स्थैर्य: जीवन विमा विमाधारकाला आर्थिक स्थैर्य प्रदान करू शकतो.
- कर लाभ: जीवन विमा पॉलिसीमध्ये देण्यात येणाऱ्या प्रीमियमवर विमाधारक कर लाभ मिळवू शकतो.
विमा कंपन्या गोळा केलेल्या प्रीमियमचे काय करतात?
विमा कंपन्या गोळा केलेल्या प्रीमियमचा वापर खालील गोष्टींसाठी करतात:
- विमाधारकांना विमा पॉलिसीमध्ये मिळणाऱ्या लाभासाठी: विमा कंपन्या विमाधारकांना विमा पॉलिसीमध्ये मिळणाऱ्या लाभासाठी गोळा केलेल्या प्रीमियमचा वापर करतात. यामध्ये मृत्यू लाभ, परिपक्वता लाभ आणि आरोग्य लाभ यांचा समावेश होतो.
- नुकसान भरपाईसाठी: विमाधारकाला विमा पॉलिसीमध्ये नमूद केलेल्या नुकसानीचा सामना करावा लागल्यास, विमा कंपनी विमाधारकाला नुकसान भरपाई देते. यासाठी विमा कंपनी गोळा केलेल्या प्रीमियमचा वापर करते.
- व्यवहार खर्च: विमा कंपन्या विमा व्यवसाय चालवण्यासाठी विविध प्रकारचे खर्च करतात. या खर्चांमध्ये कार्यालयीन खर्च, विक्री खर्च आणि मार्केटिंग खर्च यांचा समावेश होतो. या खर्चांसाठी देखील विमा कंपन्या गोळा केलेल्या प्रीमियमचा वापर करतात.
- गुंतवणूक: विमा कंपन्या विमा व्यवसायाला स्थिरता प्रदान करण्यासाठी त्यांच्या गोळा केलेल्या प्रीमियमचा काही भाग गुंतवणूक करतात. या गुंतवणुकीवर मिळणाऱ्या परताव्याचा वापर विमाधारकांना अधिक चांगले लाभ देण्यासाठी केला जातो.
जीवन विमा अंतर्गत काय समाविष्ट आहे?
जीवन विमा अंतर्गत विमाधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या कुटुंबासाठी आर्थिक संरक्षण प्रदान केले जाते. जीवन विमा पॉलिसीमध्ये विमाधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या कुटुंबाला देण्यात येणारा मृत्यू लाभ समाविष्ट असतो.
जीवन विमा पॉलिसीमध्ये विमाधारकाला देण्यात येणाऱ्या इतर लाभांमध्ये परिपक्वता लाभ, आरोग्य लाभ आणि अतिरिक्त लाभ यांचा समावेश होऊ शकतो.
जीवन विमा पॉलिसीच्या मालकाचा विमाधारकाच्या आधी मृत्यू झाल्यास काय होते?
जर जीवन विमा पॉलिसीच्या मालकाचा विमाधारकाच्या आधी मृत्यू झाला तर, विमा कंपनी पॉलिसीच्या मालकाच्या वारसाला मृत्यू लाभ देईल. मृत्यू लाभ हा पॉलिसीच्या रकमेच्या समान असतो.
एसबीआय लाइफ चांगली गुंतवणूक आहे का?
एसबीआय लाइफ ही भारतातील सर्वात मोठी जीवन विमा कंपनी आहे. एसबीआय लाइफ विविध प्रकारची जीवन विमा योजना ऑफर करते. एसबीआय लाइफची योजना सुरक्षित आणि विश्वासार्ह मानली जातात.
एसबीआय लाइफ गुंतवणूक म्हणून चांगली आहे कारण ती खालील फायदे देते:
- सुरक्षा: एसबीआय लाइफची योजना सुरक्षित आणि विश्वासार्ह मानली जातात.
- उत्पन्न: एसबीआय लाइफची योजना विविध प्रकारचे उत्पन्न पर्याय प्रदान करतात.
- लवचिकता: एसबीआय लाइफची योजना विविध प्रकारच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी लवचिक असतात.
SBI लाइफ इन्शुरन्सचे फायदे काय आहेत?
SBI लाइफ इन्शुरन्सचे अनेक फायदे आहेत. या फायद्यांमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश होतो:
- सुरक्षा: SBI लाइफ इन्शुरन्स सुरक्षित आणि विश्वासार्ह मानले जाते.
- उत्पन्न: SBI लाइफ इन्शुरन्स विविध प्रकारचे उत्पन्न पर्याय प्रदान करते.
- लवचिकता: SBI लाइफ इन्शुरन्स विविध प्रकारच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी लवचिक असते.
- विविध योजना: SBI लाइफ इन्शुरन्स विविध प्रकारच्या योजना ऑफर करते, ज्यामुळे तुम्ही तुमच्या गरजेनुसार योजना निवडू शकता.
- सर्वसमावेशक सेवा: SBI लाइफ इन्शुरन्स ग्राहकांना विविध प्रकारची सेवा प्रदान करते, ज्यामुळे तुम्हाला विमा संबंधित कोणत्याही प्रश्नांची उत्तरे मिळू शकतात.
SBI लाइफ इन्शुरन्स घेण्याचा विचार करत असाल, तर तुम्ही विविध योजनांचा सखोल अभ्यास केल्यानंतर निर्णय घ्यावा.
पुढे वाचा: